Güncellendi

İŞ İLİŞKİSİNİN ÜCRET, ZAMAN VE KİŞİLER BAKIMINDAN DÜZENLENMESİ


Değerli Okurlarımız,

 

Ücret; Bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır. Ücret,bir işin karşılığı olmalıdır, para olarak ödenmelidir, İşveren veya üçüncü kişiler tarafından ödenmelidir.

Ücret türleri; Zamana göre ücret, akort ücret, götürü ücret ve yüzde usulü ücretten ibarettir. Ayrıca, asıl üretim ödemesine ek olarak prim, ikramiye, komisyon ücret ve kardan pay alma gibi ek ödemeler de söz konusu olabilir.

Ücretin Ödenmesi : İş Kanununa göre ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkak kural olarak Türk parası olarak ödenir. Ücret iş yeri veya özel olarak açılan bir banka hesabına ödenir. Ücret, en geç ayda bir ödenmelidir. Ancak, iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir. Ücretin iş günlerinde ödenmesi gerekir. Ödeme gününün tatile denk gelmesi halinde ücret ödemesi tatili takip eden tatil olmayan ilk gün yapılır. Ücretin, ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmemesi halinde işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir.

Haftalık Çalışma Süresi : İş Kanununa göre, haftalık azami çalışma süresi en çok 45 saattir.

Uygulamada en çok karşılaşılan sıkıntıların başında FAZLA ÇALIŞMA ve FAZLA SÜRELERLE ÇALIŞMA kavramlarından kaynaklanmaktadır.

Fazla Çalışma: Haftalık çalışma saati olan 45 saati aşan çalışmalardır.

Fazla sürelerle çalışma ise: Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle 45 saatin altında belirlendiği (örneğin işe girerken haftalık çalışma saatinin 30 saat olarak anlaşıldığı durumlarda) haftalık çalışma süresini aşan ve 45 saate kadar yapılan çalışmalardır.Bu örnekte Fazla Süreli çalışma 15 saattir.

İş Kanuna göre fazla çalışmanın toplamı, yılda 270 saatten fazla olamaz. Ayrıca, fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma yapılabilmesi için işçinin onayının alınması zorunludur.

Fazla çalışmada, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının %50 yükseltilmesiyle ödenir.

Fazla süreli çalışmalarda, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının %25 yükseltilmesiyle ödenir.

Ara dinlenmeler, günlük çalışma süresinden sayılmaz.İş Kanununa göre, hafta tatili Pazar günüdür.

İşçini Ücretli İzin Uygulaması ise :İş yerinde işe başladığı günden itibaren deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.

Yıllık Ücretli İzin Süreleri;
1.) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dâhil) olanlara 14 günden, 
2. )Beş yıldan fazla on beş yıldan az olanlara 20 günden,
3.) On beş yıl (dâhil) ve daha fazla olanlara 26 günden az olamaz. İşçinin, hak ettiği yıllık iznini kullanmak istediği zamandan en az 1 ay önce işverene yazılı olarak bildirmesi gereklidir. Ancak 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle,50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz.

SMMM Türkan YILMAZ
Bilirkişi

İleitşim Formu